Dünya, Coronavirus hastalığının hızlı yayılmasıyla sarsıldı. Birçok ülke, salgını yavaşlatmak için insanların ve ürünlerin hareketine ciddi kısıtlamalar getiriyor. Afrika ülkelerindeki durum hala Avrupa ve Asya’daki kadar şiddetli değil. 18 Mart 2020 itibariyle, aşağıdaki Afrika ülkeleri Coronavirus vakalarını bildirmiştir (Lütfen bu ülkelerin çoğunda 10’dan az teyit edilmiş vaka bulunduğunu unutmayın):
- Benin, Burkina Faso, Kamerun, Orta Afrika Cumhuriyeti, Kongo, Fildişi Sahili, Kongo, Mısır, Ekvator Ginesi, Eswatini, Etiyopya, Gabon, Gambiya, Gana, Gine, Kenya, Liberya, Moritanya, Mayotte, Fas, Namibya, Nijerya, Ruanda, Réunion, Senegal, Seyşel Adaları, Somali, Güney Afrika, Sudan, Tanzanya, Togo, Tunus
Aşağıda 10’dan fazla teyit edilmiş vakası olan ülkeler bulunmaktadır, parantez içindeki sayılar vaka sayısını göstermektedir:
- Cezayir (61), Burkina Faso (15), Mısır (196), Fas (44), Senegal (27), Güney Afrika (85), Tunus (25)
Avrupa’daki teyit edilmiş vakaların ve ölümlerin sayısıyla karşılaştırıldığında, Afrika’nın pandemiden hala derinden etkilenmediği sonucuna varabiliriz. Sadece İtalya’da, 30.000’den fazla vaka var, tüm Afrika kıtasında bu sayı sadece 530.
Salgın Afrika’da henüz ciddi bir durumda olmasa da, yakın gelecekte durum büyük ölçüde değişebilir. Tüm ülkelerin sosyal yaşam tarzı ve iş faaliyetlerinin değişmesi ve Coronavirus salgınının sonuçlarına uyum sağlaması bekleniyor.
Çin ve Sahra Altı Afrika ülkeleri arasındaki ilişki salgından büyük ölçüde etkilenecek
Coronavirus salgını nedeniyle Çin’in üretimi önemli ölçüde azaldı. Çin Ulusal İstatistik Bürosu’na göre, sanayi üretimi 2020 yılının ilk iki ayında yüzde 13,5 oranında düştü. Sanayi üretimindeki düşüşe perakende satışlarda yüzde 20,5’lik bir düşüş eşlik ediyor.
Karantina önlemi ve sosyal korku da Çin’in uluslararası ticaretini etkiledi. Çin ürünlerine olan talep azaldı ve karantina kuralları nedeniyle daha az iş yapılıyor.
Koronavirüsün Çin ve Afrika ülkeleri arasındaki ilişki üzerindeki etkilerinin, Afrika ülkelerinin Çinli turistler için uyguladığı seyahat yasakları nedeniyle daha da kötüleşmesi bekleniyor. Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Çinli turistler için karantina önlemleri aldı. Gana, Kenya, Ruanda ve Uganda, seyahati kısıtlayan benzer tedbirleri açıkladı.
Sonuç olarak, iş seyahatlerinde ve Afrika ile Çin arasındaki ticaret hacminde doğrudan bir yavaşlama bekliyoruz. Salgının şiddetine bağlı olarak, bu düşüş dramatik ve uzun süreli olabilir.
COVID-19 salgını AfCFTA sürecini yavaşlatabilir
Afrika ülkeleri son yıllarda Afrika Kıta Serbest Ticaret Bölgesi (AfCFTA) anlaşması konusunda ciddi adımlar attı. Tüm bu ekonomik dezavantajlara rağmen, Afrika ülkeleri ticareti teşvik etmek ve refahı geliştirmek için ciddi adımlar atıyorlar. Mart 2018’de 54 Afrika ülkesinden 44’ü Ruanda’daki Kigali’de Afrika Kıta Serbest Ticaret Anlaşması’nı (AfCFTA) imzaladı. Anlaşma, malların% 90’ındaki tarifelerin kaldırılmasını ve Afrika ülkelerindeki mallara ve hizmetlere ücretsiz erişime izin verdiğini özetliyor. Afrika Kıtasal Serbest Ticaret Anlaşması yürürlüğe girerse, Afrika İçi ticaret Asya-içi veya Avrupa-içi ticaret seviyesine yakınlaşabilir.
Coronavirus salgını, AfCFTA sürecini riske atabilir. Ulusal sınırlar virüsün yayılmasına karşı savaşmak için kapatılıyor. Bu, ortak bir pazar hedefleyen kıtalar arası bir anlaşma için dezavantajlı bir ortamdır. Salgın sırasında AfCFTA’nın bir sonraki adımlarına ilişkin resmi bir açıklama olmamasına rağmen, ortak pazarın tamamen uygulanmasında bir yavaşlama bekliyoruz.
Havayolu ve turizm şirketleri zor durumda kalırken, paketlenmiş gıda ve sağlık şirketleri salgın sırasında daha yüksek gelir açıklayabilir
Koronavirüs salgınının piyasaları derinden etkilediği ve oyun alanını değiştirdiği tartışılmaz bir gerçektir. Birçok havayolu şirketi koronavirüs salgını ve sınırların kapanması nedeniyle sert bir şekilde etkilendi. Avrupa ve Amerikan havayolu şirketlerinin hisse fiyatları küresel piyasa değerlerinden daha hızlı düştü. Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), dünya çapında gelirlere 113 milyar dolara kadar olası bir darbe öngördü.
Otel endüstrisinin durumu da farklı değil. Birçok büyük şehirde otel doluluk oranı %20’nin altına düştü. Amerikan Otel ve Konaklama Birliği, önümüzdeki birkaç hafta içinde tüm otel işlerinin %45’inin elimine edileceğini belirtmektedir. Bu durum borsalara da yansıyor: Marriott International (NASDAQ: MAR) hissesi son iki hafta içinde %20 düştü.
Koronavirüs salgınından yararlanabilecek iki endüstri belirledik. Virüsün enfeksiyon özellikleri nedeniyle, birçok insan geleneksel yiyeceklere alternatif olarak paketlenmiş yiyecekleri tercih edebilir. Ayrıca, salgın daha şiddetli hale gelirse geleneksel gıda tedarik zinciri negatif şekilde etkilenebilir. Sokağa çıkma yasağı durumunda, birçok kişiye paketlenmiş yiyecek sağlanmalıdır. Bu sektördeki şirketler, talep arttıkça satışlarını artırabilir.
İkincisi, ilaç ve sağlık şirketleri, tıbbi malzeme ve ilaçlara olan yüksek ihtiyaç nedeniyle gelirlerini artırabilir. Son aylarda birçok ilaç şirketinin hisse değeri arttı. Hindistan’da, on sağlık şirketinden sadece bir tanesi negatif hisse senedi getirisi açıkladı. Diğer dokuz şirketin hisse fiyatı daha yüksek işlem görüyor.
Afrika'daki yerel endüstriler bu krizi fırsata dönüştürebilir
Önümüzdeki aylarda koronavirüs salgını ve sınır kapanışları sornasında daha az ticaret faaliyeti bekliyoruz. Uluslararası ticaret için elverişsiz bir ortamda, ithalata yönelik ülkelerin yerel sanayileri kendilerini daha iyi bir konuma getirebilirler. Özellikle Çin’in ekonomik yavaşlaması bu yerel şirketleri daha rekabetçi ve kârlı hale getirebilir.
Ancak, yerel şirketler tedarik zincirlerini yakından izlemelidir. Bu şirketlerin hammaddeleri ithalata bağlıysa, tedarik imkansızlığı üretim hattında verimsizliğe neden olabilir. Bu durumu önlemek için stoklar yeterli düzeyde tutulmalı ve alternatif tedarikçiler aranmalıdır.
Ticaret hacminin Çin'den dünyadaki daha az enfekte bölgelere kayması bekleniyor
Ticaretteki olumsuz senaryo sadece Çin ile sınırlı değil. Koronavirüsün çok etkilediği ülkelerden biri olan İtalya, fabrikalarında düşüş yaşıyor. Fiat Chrysler, bazı İtalyan fabrikalarındaki operasyonların geçici olarak durdurulduğunu belirtti. Buna ek olarak, İtalyan lastik üreticisi Pirelli, İtalya’nın kuzeyindeki Torino fabrikasında üretimin birkaç gün boyunca kesildiğini açıkladı.
Koronavirüsten çok etkilenen bu ülkelerin sanayi ve tedarik zinciri problemleri olduğundan ticaretin dünyada daha az etkilenen bölgelere kayması beklenmektedir. Salgının küresel durumu henüz belli değil, ancak Türkiye bugün itibariyle 100’den az teyit edilmiş vakası olan az enfekte ülkelerden biri olarak öne çıkıyor. Afrika ülkeleri ile Türkiye arasındaki ticaret hacminde olumlu bir değişim bekliyoruz.
Nihai Notlar
Koronavirüs salgını küresel pazarı ciddi bir şekilde değiştirdi. Sınırın kapatılması ve daha fazla kısıtlama, endüstriyel üretimi ve uluslararası ticareti olumsuz etkiledi. Gözlemimize göre, salgın daha şiddetlendikçe, ekonomi de daha olumsuz etkilenmektedir. Çin, Asya’da en olumsuz sonucu yaşarken, İtalya Avrupa’daki en zor durumdaki ülkedir. Buna ek olarak, havayolu ve otelcilik gibi bazı sektörler salgından çok daha fazla etkilenmektedir.
Bu yeni oyun alanında, bazı endüstriler ve ülkeler en hafif şekilde etkilenmeyi başarabilir. Salgının yayılmasını durdurabilen ülkeler, sanayi üretimi ve yurt içi satış rakamları açısından daha az zarar görecek. İç talebi karşılayan yerel firmalar, ticaret kısıtlandığından ve Çinli rakiplerinin zor durumda olmasından dolayı rekabet avantajlarını artırabilir. Son olarak, ambalajlı gıda ve sağlık gibi bazı sektörler artan talep nedeniyle gelirlerini artırabilir.
